Rehberlik Servisi'nden Mesaj Var: Aile ve İletişim

AİLE VE İLETİŞİM

Hangi mesajları nasıl veriyorum? Diğerleri ile nasıl bir diyalog kuruyorum?

İletişim insan ilişkilerinin temel malzemesi. Evde, sokakta, işte insanın olduğu her yerde kendimizi anlatmaya diğerini anlamaya çalışıyoruz. Bu iletişim ne kadar kaliteli olursa bizler o denli mutluyuz. Psikolojik iyi oluşumuz duygularımızı korkmadan, saklamadan sağlıklı ifade edebiliyor oluşumuz ile doğrudan ilişkili. Ancak bu her zaman mümkün olmayabilir.  Eğer duygularımızı ifade edersek, örneğin öfkenizi ifade ederseniz sizi terk edeceklerinden korkabilirsiniz. Ya da birisi ile aynı fikirde olmazsanız sizi beğenmeyeceğini düşünebilirsiniz. Üstelik bunu kendinizi en rahat ifade etmeniz gereken ailenizde bile yaşayabilirsiniz.

Aile terapisinin anası olarak kabul edilen Virginia Satir kendisine gelen ve sorun yaşayan ailelerde bazı iletişim sorunları olduğunu belirtiyor.

Şimdi sorunlar yaşayan pek çok insanın evrensel olarak kullandığı kalıplara biz göz atalım.

1-altan al, karşı tarafı öfkelendirme: kişi karşısındakini öfkelendirmekten öyle korkar ki, her şey onun hatasıdır o hata yapmasa kimse öfkelenmeyecektir. Tüm kusur kendisinde gibi hisseder ve karşı tarafı hep alttan alır. Kendisini daima birinin onayına muhtaç hisseder. Çatışmada haklı bile olsa kaçınır.

2-suçla, karşı taraf kimin güçlü olduğunu anlasın: kişi kendisinin hatalı olduğunu aklından bile geçirmez. Hep başkaları hatalıdır. Onu bu kadar öfkelendiren başkalarının yaptıkları hatalardır. Sürekli hatalar bulur ve suçlar.

3-alakasız davran:  Yokmuş gibi davranır. karşısındakinin söyledikleri ile ilgisizdir. Etrafında olup bitenlere dikkat etmez. Sorunlara aldırmaz, yokmuş gibi davranır.

Bu iletişim kalıplarından hepsi iletişimi olumsuz etkiler ve aileyi zedeler. Bununla birlikte tüm bu iletişim kalıplarını zaman zaman kullanıyor olabiliriz. Bunu fark ettikten sonra yapmamız gereken Satir'ın önerisi DENGELEYİCİ iletişim tarzına geçmemizdir.

Peki dengeleyici iletişim nasıl olur?

Dengeleyici davrandığınızda kasıtlı olarak yapmadığınız hatalarınız için özür dilersiniz. Hatalı olduğunuzu fark ettiğinizde telafi etmek için çabalarsınız.

Aynı şekilde karşınızdaki kişinin hareketlerini incelediğinizde eğer bir hata görürseniz karşınızdaki kişiyi suçlamadan eleştirebilirsiniz.

Mesajlarınızı net iletirsiniz. Duygularınızı ifade ederken çekinmezsiniz.

Alıştığımız iletişim kalıplarından kurtulmak zordur. Tüm bir yaşam boyunca size eşlik ettiler. Çocuğunuz ile eşiniz ile komşularınız ve daha pek çok kişi ile bu kalıplar ile iletişim kurdunuz. Ama değişim her zaman mümkündür. Öncelikle korkularınızı fark etmelisiniz ve şunları söylemelisiniz.

Satir bazı korkularımızı şöyle sıralıyor.

1-hata yapabilirim.

2-birileri yaptıklarımdan ve söylediklerimden hoşlanmayabilir.

3-beni eleştirebilirler.

5-benim kusurlarım olduğunu düşünebilir.

6-beni terk edebilirler.

 

ve bu kalıpların yerine koymamız gerekenleri sıralıyor.

 

1-      Her zaman hata yapma olasılığım var.

2-      Yaptığımdan hoşlanmayacak biri mutlaka olacak. Herkes aynı şeylerden hoşlanmaz.

3-      Eleştirilebilirim. Mükemmel değilim. Eleştiri geliştirir.

4-      Mükemmel olamam.

5-      Gidebilir. Belki de gitmelidir. Bununla yaşabilirim.

 

Bu tutumlar, kendi ayaklarınız üzerinde durmanız için mükemmel fırsatlar sunar. Kolay olmayabilir. Ancak gereklidir.